Dự thảo Luật Đầu tư công: Cần xem xét rõ phân cấp, phân quyền

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết Luật Đầu tư công năm 2019 đã quy định nhiều nội dung mới, cải cách, đột phá về tư tưởng và quan điểm quản lý đầu tư công, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính, t???o s??? chủ động, linh hoạt và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương trong quản lý đầu tư công. Qua đó, đã nâng cao chất lượng, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ đầu tư đưa vào khai thác, sử dụng nhiều dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng, đường cao tốc, liên vùng, ven biển… tạo kết quả rõ nét trong thực hiện đột phá chiến lược về kết cấu hạ tầng.

Tuy nhiên, cũng theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, sau gần 05 năm thực hiện, Luật Đầu tư công năm 2019 cũng đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc cần xử lý, tháo gỡ, một số quy định chưa phù hợp với tình hình thực tiễn, yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Đồng thời, một số quy định cơ chế, ch??nh s??ch thí điểm mới được Quốc hội ban hành cũng cần nghiên cứu để thể chế hóa tại Luật.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ KH&ĐT đã khẩn trương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương xây dựng các hồ sơ liên quan, báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, trình Quốc hội cho phép áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn và xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV theo quy trình 01 kỳ họp.

Bộ KH&ĐT đã chủ động xây dựng dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi), bao hàm 29 ch??nh s??ch mới, gửi lấy ý kiến các bộ, cơ quan trung ương và địa phương. Đồng thời, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tổ chức 03 hội nghị để lấy ý kiến các đại diện Ủy ban nhân dân, các sở, ngành, Ban Quản lý dự án, Ban Quản lý khu kinh tế... tại các địa phương trên toàn quốc để hoàn thiện Luật.

“Dịp này, Bộ KH&ĐT mong muốn được lắng nghe các ý kiến góp ý của các đồng chí, là những người đã trực tiếp triển khai các quy định của Luật Đầu tư công trong thời gian qua để nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả trong thực hiện sau khi được Quốc hội thông qua”- Thứ trưởng Phương nhấn mạnh.

Trình bày tại Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân Nguyễn Đức Tâm cho biết trong dự thảo Luật Đầu tư công sửa đổi, Bộ KH&ĐT đề xuất 05 nhóm ch??nh s??ch sửa đổi chính như sau: i) Thể chế hóa các cơ chế, ch??nh s??ch thí điểm, đặc thù đã được Quốc hội cho phép áp dụng; ii) Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; iii) Nâng cao chất lượng chuẩn bị đầu tư, khai thác nguồn lực, năng lực thực hiện dự án đầu tư công của địa phương, doanh nghiệp nhà nước; iv) Thúc đẩy thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn ODA và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài; v) Đơn giản hóa trình tự, thủ tục; bổ sung, làm rõ các khái niệm, thuật ngữ, quy định, bảo đảm đồng bộ, thống nhất hệ thống pháp luật.

Trao đổi góp ý tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Phan Thái Bình bày tỏ sự ủng hộ với dự thảo luật lần này của Bộ KH&ĐT, đồng thời bổ sung thêm cần quy định rõ việc phân cấp phân cấp phân quyền trong triển khai các luật liên quan cũng như rà soát lại thẩm quyền quyết định, chi tiết từng cấp.

Về phía Sở GTVT Quảng Nam, đại diện đơn vị này cũng rất đồng tình với ý kiến bổ sung quy định dừng dự án; theo đó, cơ quan, thẩm quyền ai quyết định chủ trương đầu tư thì quyết định dừng cho đảm bảo quy định của pháp luật.

Trong khi đó, đại diện Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Ngãi chia sẻ, liên quan đến quy định: Thẩm quyền chủ tịch UBND tỉnh với dự án 2 huyện, 2 xã cần linh hoạt trong việc phân cấp, phân quyền. Đây cũng là nội dung mà đại diện Sở KH&ĐT tỉnh Phú Yên đề xuất, đại diện của Phú Yên cũng cho rằng, thực tiễn đầu tư công, chúng ta xây dựng kế hoạch trung hạn trong 5 năm. Tuy nhiên, việc xác định nguồn lực, ví dụ như tiền sử dụng đất giảm thu nên phải cắt giảm nguồn vốn cho dự án. Nếu không có vốn nữa thì phải kéo dài thời gian bố trí vốn ra. Do đó, xảy ra việc một số dự án đã chuẩn bị rồi nhưng chưa thể bố trí vốn nên chậm lại hoặc một số phải dừng hẳn luôn. Thiết nghĩ, nên có mục thủ tục để dừng lại những dự án mà không thể triển khai. Hay liên quan đến thực hiện dự án, cần xem xét kỹ phân quyền khi thực hiện triển khai đề án.

Đại diện Sở KH&ĐT tỉnh Thanh Hoá chỉ ra, dự án phân cấp, phân loại dự án, đối chiếu các quy định, khó khăn trong phân loại, nghiên cứu bổ sung phân cấp dự án sử dụng nguồn vốn hỗn hợp. Thêm nữa, cần bổ sung khái niệm vốn nhà nước ngoài đầu tư công, làm căn cứ xác định không phải nộp tiền bảo vệ phát triển đất lúa, trong đó có dự án được nhà nước giao đất và cho thuê đất/.